رضا سامنی، عاطفه اسلامی، افشین افشار، جلال غفارزاده،
دوره ۱۰، شماره ۳ - ( ۶-۱۴۰۰ )
چکیده
زمینه و هدف: جامعه سالم زیربنای توسعه هر کشور بوده و یکی از راه‌های نیل به این هدف برخورداری از تغذیه صحیح می‌باشد. بنابراین در اختیار قرار دادن اطلاعات فرآورده‌های غذایی به‌صورت شفاف و قابل‌درک به مصرف‌کننده ضروری است. برچسب‌گذاری به عنوان ابزاری مهم جهت اطلاع‌رسانی به مصرفکنندگان و سازمان‌های ناظر اهمیت ویژه‌ای دارد و اصلی‌ترین وسیله تبادل اطلاعات بین تولیدکننده از یک‌سو با خریدار و مصرف‌کننده از سوی دیگر است. در ایران طبق ضابطه‌های سازمان غذا و دارو، درج نشانگر رنگی تغذیهای بر روی برچسب محصولات غذایی و آشامیدنی الزامی گردیده است. این نشانگر شامل پنج فاکتور مهم تغذیهای شامل انرژی، چربی، نمک و اسیدهای چرب ترانس می‌باشد که علاوه بر درج مقادیر آن با رنگ‌های سبز، نارنجی و قرمز تعیین می گردند. استفاده از نشانگرهای رنگی باعث می‌شود که خریداران مواد غذایی در نقطه خرید ملاحظات سلامتی را در نظر بگیرند.
با توجه به اجباری شدن درج نشانگر رنگی تغذیه ای از سوی سازمان غذا و دارو هدف از این پژوهش بررسی آگاهی و نگرش مصرف کننده در این خصوص و ارتباط آن با برخی از فاکتورها مانند جنس سن، تحصیلات، محل زندگی و ... همچنین تعیین برخی از عوامل موثر در خرید محصولات غذایی و آشامیدنی توسط مصرف کننده می باشد.
مواد و روش‌ها: با توجه به اجباری شدن درج نشانگر رنگی تغذیهای بر روی برچسب محصولات غذایی و آشامیدنی از سوی سازمان غذا و دارو ایران، در این پژوهش توصیفی- تحلیلی مقطعی میزان آگاهی و نحوه نگرش مصرفکنندگان در مورد این برچسب‌‌ها در ۱۵ فروشگاه مواد غذایی سطح شهر کرج از طریق پرکردن پرسشنامه توسط ۹۱۲ نفر از خریداران بررسی گردید.
یافته ها: نتایج نشان داد که حدود ۲۸ درصد افراد تاکنون از نشانگر رنگی تغذیهای استفاده کرده‌اند. همچنین میزان تحصیلات ارتباط معناداری و مستقیمی با استفاده از نشانگر رنگی داشت، اما سن و جنسیت تأثیر معناداری بر روی آن نشان نداد. بیشترین منبع برای کسب اطلاعات تغذیهای اینترنت و شبکه‌‌های اجتماعی است و مهم‌ترین فاکتوری که مصرف‌کننده در هنگام خرید مواد غذایی به آن توجه دارد، تاریخ تولید و انقضا بود که حدود ۷۴% افراد شرکت‌کننده را شامل می‌‌شد.
نتیجه گیری: درمجموع نتایج نشان می‌‌دهد افراد جامعه علاقمندند در انتخاب خود موارد تغذیهای را لحاظ کنند، اما اطلاعات و دانش در این زمینه کافی نیست و ضروری است از طریق ارگان های مسئول و همچنین رسانه‌‌های جمعی این آموزش‌‌ها به‌صورت مستمر و مداوم صورت گیرد.
