مهناز جمعی، راضیه علی پور آفتابی، محمدرضا علائی، زهرا چاوش زاده، مهدی موسویان، شهاب نوریان، فاطمه آقامهدی، غلامرضا عزیزی،
دوره ۱۱، شماره ۲ - ( ۱-۱۴۰۱ )
چکیده
زمینه و اهداف: بیماری های خودایمن، اختلالات مزمنی هستند که در اثر نقص تولرانس ایمونولوژیک نسبت به آنتی ژن های خودی ایجاد می‌شوند. بیماری های خودایمن برخلاف تصور نادر نیستند و در جوامع گوناگون الگوهای مختلفی را نشان می‌دهند. در مطالعه حاضر، به بررسی شیوع بیماری های خودایمن در بیماران ایرانی مبتلا به بیماری های غدد و متابولیسم و همچنین الگوی هم زمانی انواع خودایمنی‌ها در این بیماران پرداختیم.
مواد و روش‌ها: بطور کلی تعداد ۴۵ کودک مبتلا به خودایمنی متعدد شناسایی شدند و اطلاعات دموگرافیک و بالینی آن‌ها وارد پرسشنامه شد. آنالیز آماری با استفاده از نرم افزار SPSS انجام شد و P value کمتر از ۰۵/۰معیار معناداری در نظر گرفته شد.
یافته ها: جنسیت بیماران متشکل از ۱۵ (%۳/۳۳) بیمار مذکر و ۳۰ (%۷/۶۶) بیمار مونث بود. بیشتر بیماران قومیت فارس (% ۲/۵۱) و آذری (۳۹%) داشتند و مابقی، بیماران کرد (%۳/۷) و بلوچ (%۴/۲) بودند. میانه (IQR) سن زمان مطالعه ۱۲ (۱۴-۸) سال بود. میانه (IQR) سن شروع اولین بیماری خودایمن در میان بیماران ۶ (۹-۳/۳) سال بود. بیشتر بیماران (۵%/۵۸) متولد از والدین غیرمنسوب بودند و سابقه خانوادگی بیماری خودایمن در ۲۳ (%۸/۵۴) بیمار وجود داشت. ۳۸ بیمار (%۴/۸۴) دارای دو خودایمنی بودند، ۵ (%۱/۱۱) بیمار دارای سه بیماری خودایمن و ۱ (%۲/۲) بیمار دارای چهار بیماری خودایمن با تشخیص قطعی بودند. شایع ترین بیماری های خودایمن در بین تمامی بیماران به ترتیب دیابت نوع یک در ۳۹ بیمار (%۷/۸۶)، سلیاک در ۲۹ بیمار (%۴/۶۴) و تیروئیدیت خودایمن در ۲۰ بیمار (%۴/۴۴) بود. بیشترین هم پوشانی بین بیماری های خودایمن بین دیابت نوع یک و سلیاک در ۲۵ بیمار (%۶/۵۵) و سپس بین دیابت نوع یک و تیروئیدیت خودایمن در ۱۵ بیمار (%۳/۳۳) و بین سلیاک و تیروئیدیت خودایمن در ۷ بیمار (%۶/۱۵) مشاهده شد.
نتیجه گیری: در مطالعه حاضر شایع ترین بیماری خودایمن در بین تمامی بیماران، دیابت نوع یک در ۳۹ بیمار (%۷/۸۶) بود و بیشترین هم پوشانی بین بیماری های خودایمن بین دیابت نوع یک و سلیاک در ۲۵ بیمار (%۶/۵۵) مشاهده شد. این یافته می‌تواند به اهمیت فالوآپ بیماران مبتلا به دیابت نوع یک از نظر بیماری سلیاک دلالت کند که منجر به تشخیص سریعتر و جلوگیری از عوارض بلندمدت می‌شود.
