احمد دراهکی،
دوره ۱۰، شماره ۳ - ( تابستان ۱۴۰۰ )
چکیده
زمینه و هدف: با وجود همگراییهای ایجاد شده در رفتار باروری، در درون جامعه تفاوتهایی بین افراد در این رابطه وجود دارد. تعدادی از افراد باروری بالاتر از سطح جانشینی، و تعدادی دیگر باروری در سطح یا پایینتر از سطح جانشینی دارند. هدف مقاله حاضر بررسی و تحلیل برخی عوامل روانشناختی و اجتماعی موثر بر این تفاوت‌ها در رفتار باروری است.
مواد و روش‌ها: دادهها بر اساس پیمایش انجام گرفته بر روی ۳۰۴ زن همسردار ۱۵ تا ۴۹ ساله شهر نسیم شهر گردآوری شده است. نمونه به صورت خوشهای چند مرحلهای انتخاب گردید. اعتبار پرسشنامه نیز از طریق اعتبار محتوا و تحلیل عامل تائیدی مورد بررسی و تائید قرار گرفت.
یافتهها: میانگین تعداد کل فرزندان زنان مورد مطالعه ۰۹/۲ فرزند میباشد. نتایج نشان دهنده آن است که ۶۲ درصد زنان عدم تمایل به فرزند بیشتر و ۳۸ درصد تمایل به فرزند بیشتر را گزارش کردند. همچنین زنان مورد مطالعه بالا رفتن هزینه‌های زندگی و تربیت بهتر فرزندان موجود را دو عامل اساسی در عدم تمایل به فرزند بیشتر و داشتن خواهر و برادر بیشتر و نیاز عاطفی به فرزند را دو عامل اساسی در تمایل به فرزند بیشتر بیان داشتند. نتایج رگرسیون چند متغیره نشان دهنده آن است که از میان متغیرهای مستقل با کنترل سن افراد، سن ازدواج بیشترین تاثیر را به صورت منفی بر تعداد کل فرزندان دارد. متغیرهای نیاز عاطفی به فرزند برای سنین بالاتر، تعداد خواهران و برادران و تحصیلات زن و ترجیح جنسیتی به صورت مثبت و متغیر هزینه فرزندان به صورت منفی با تعداد کل فرزندان در حال حاضر زنده رابطه معنادار دارند.
نتیجهگیری: نتایج این مطالعه نشان دهنده آن است که در تبیین باروری پایین توجه به مفاهیم روانشناسی اجتماعی مانند نیاز عاطفی به فرزند و تربیت فرزند اهمیت ویژهای دارد که در کنار تحولات اقتصادی باید به آن توجه شود.
