گروه بیوشیمی، ژنتیک و تغذیه، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی البرز، کرج، ایران
چکیده: (4801 مشاهده)
مقدمه: ترمیم زخم یکی از پیچیدهترین وقایع بیولوژیکی بعد از تولد بوده و باعث جایگزینی بافت مرده توسط بافت زنده میشود. هرگونه نقص درترمیم زخم، میتواند منجر به اختلالات پوستی مزمن شده و باعث کاهش شدید کیفیت زندگی و حتی مرگ شود. تاکنون دارویی که بتواند بهطور مؤثر سبب تسریع و پیشبرد روند طبیعیترمیم زخم در بدن شود، معرفی نشده و درمان زخمها و سوختگیها هنوز یکی از مشکلات اصلی کشورهای پیشرفته است. با توجه به آنکه اثرات آنتیاکسیدانی و ضدالتهابی در بهبود زخم، باارزش میباشند و بعضی از گیاهان دارویی دارای چنین اثراتی هستند، در این مطالعه تأثیر عصاره آبی میوه سماق، برترمیم زخم موردبررسی قرار گرفت.
مواد و روشها: بعد از ایجاد زخمی به قطر 5/2 سانتیمتر بر ناحیه پشتی 45 رت نر، حیوانات به سه گروه 15 تایی (تیمار، شاهد و کنترل مثبت) تقسیم شدند. 24 ساعت بعد از ایجاد زخم گروه تیمار هرروز به میزان 5/0 گرم عصاره آبی میوه سماق،گروه کنترل مثبت پماد موپیروسین 2% و گروه شاهد بدون دریافت تیمار نگهداری شدند. درصد انقباض زخم در روزهای صفر ،3 ،5 ،8 ،10، 12 و 15 محاسبه گردیده و آنالیزهای بیوشیمیایی و بررسیهای هیستوپاتولوژی، در روزهای 5 ، 10 و15 انجام پذیرفت. برای بررسی قدرت آنتیاکسیدانی و ضدالتهابی عصاره سماق، از اندازهگیری میزان فعالیت آنزیم میلوپراکسیداز استفاده شد. دادههای بهدستآمده توسط نرمافزار SPSS تحت تجزیهوتحلیل آماری قرار گرفتند.
نتایج: مقایسه اولیه درصد انقباض زخم، حاکی از افزایش معنیدار درصد انقباض زخم در رتهای تیمار شده با عصاره سماق در روزهای 8 و 15 بعد از ایجاد زخم نسبت به گروه شاهد است. افزایش معنیدار آماری در نمره بافتشناسی رتهای تیمار شده با عصاره سماق ، نسبت به گروه شاهد دیده شد. نتایج حاصل از این مطالعه کاهش معنیدار (P<0.05) فعالیت آنزیم میلوپراکسیداز در روز 10 بعد از ایجاد زخم، در رتهای تیمار شده با عصاره سماق نسبت به گروه شاهد را نشان داد.
بحث و نتیجهگیری: نتایج نشان داد که عصاره سماق علاوه بر افزایش سنتز کلاژن، سرعت اپیتلیالیزاسیون و انقباض زخم باعث کاهش التهاب و نفوذ ماکروفاژها و نوتروفیلها به محل زخم در فاز التهابی میشود و از این طریق در تسریع روندترمیم زخم مؤثر بوده و میتواند بهعنوان یک داروی مناسب برای درمان زخم به کار رود.
Mehrabani Natanzi M, Kamalinejad M, Khodaii Z, Kamali J, Hashemi S, Dehghan M. Wound Healing Effect of Aqueous Extract of Rhus Coriaria in Rat. aumj 2017; 6 (1) :51-59 URL: http://aums.abzums.ac.ir/article-1-518-fa.html
مهربانی نطنزی محبوبه، کمالی نژاد محمد، خدایی زهره، کمالی جمال، هاشمی سید علی، دهقان محمد حسین. بررسی اثر عصاره آبی میوه سماق(Rhus coriaria) درترمیم زخم پوستی در موش صحرایی نر. نشریه علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی البرز. 1395; 6 (1) :51-59