دانشیار، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران ، kshahbazi@swri.ir
چکیده: (3083 مشاهده)
زمینه و هدف: نیترات یکی از آلایندههای مهم اسـت کـه عمـدتاً در اثـر مصـرف نامتعـادل کـود و زیـادهروی در مصرف کودهای نیتروژنی در اندامهای گیاهی تجمع پیدا میکنـد. عمده نیترات در بدن ما از مصرف سبزیجات ناشی میشود. در ایران گوجه فرنگی و خیار از سبزیجات پر مصرف در سبد غذایی مردم میباشند. لذا بررسی میـزان آلـودگی نیتـرات در ایـن محصـولات و شناخت منابع آلایندگی و ارائه راهکارهای مناسب برای کاهش نسبی آلودگی ضروری می باشد. مواد روشها: در این مطالعه به مدت 16 ماه هر هفته دو مرتبه از بازار استان البرز به صورت تصادفی نمونههای گوجهفرنگی و خیار تهیه گردید. نمونهها بعد از انتقال به آزمایشگاه با آب مقطر شستشو و درصد رطوبت و محتوای نیترات آنها به روش سمی میکرو کجلدال اندازهگیری گردید. یافتهها: نتایج نشان داد محتوای نیترات در خیارهای عرضه شده در بازار استان البرز با میانگین 25/212 میلیگرم در کیلوگرم وزن تر بالاتر از حد مجاز تعیین شده توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO) (150 میلیگرم در کیلوگرم وزن تر) و سازمان استاندارد ملی ایران (90 میلیگرم در کیلوگرم وزن تر) میباشد. محدوده مقدار نیترات در نمونههای خیار بین 1221-8/15 میلیگرم در کیلوگرم وزن تر بود و با توجه به شاخص سازمان بهداشت جهانی و سازمان ملی استاندارد ایران به ترتیب 76/58 و 74 درصد نمونههای خیار دارای نیترات بیشتر از حد مجاز بودند. نتایج این بررسی نشان داد که میانگین غلظت نیترات در نمونههای گوجه فرنگی 22/20 میلیگرم در کیلوگرم وزن تر بود که از حد مجاز تعیین شده توسط سازمان بهداشت جهانی (300 میلیگرم در کیلوگرم وزن تر ) و سازمان ملی استاندارد ایران (120 میلیگرم در کیلوگرم وزن تر) کمتر بود. محدوده مقدار نیترات در نمونههای گوجه فرنگی بین 3/121-4/3 میلیگرم در کیلوگرم وزن تر بود و با توجه شاخص سازمان ملی استاندارد ایران تنها در یک نمونه گوجه فرنگی مقدار نیترات بیشتر از حد مجاز بود. بحث و نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که میانگین غلظت نیترات در فصل پاییز ˂زمستان˂ بهار ˂ تابستان میباشد، همچنین در محصول خیار مقدار نیترات در بخش پوست بیشتر از دیگر بخشهای خیار است.
Beheshti M, Shahbazi K, Bazargan K, Malekzadeh E. Study of Nitrate Status in Tomatoes and Cucumbers Distributed in the Alborz Province Market. aumj 2019; 8 (3) :281-299 URL: http://aums.abzums.ac.ir/article-1-960-fa.html
بهشتی مهدی، شهبازی کریم، بازرگان کامبیز، ملکزاده الهه. بررسی وضعیت نیترات در گوجهفرنگی و خیار توزیع شده در بازار استان البرز. نشریه علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی البرز. 1398; 8 (3) :281-299